گروه علمی ـ تخصصی جامعه ‏شناسی صنعت در یکی دیگر از جلسات ماهانه خود اقدام به برگزاری جلسه سخنرانی با عنوان تقسیم کار جهانی براساس تکنولوژی و صنعت نمود.

سخنران این جلسه محمود شاکری عضو هیئت علمی دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر و عضو انجمن مهندسان مکانیک ایران بود و جلسه در فروردین ماه سال 1383 در سالن کنفرانس انجمن جامعه ‏شناسی ایران برگزار شد. در زیر چکیده‏ای از آن را ملاحظه می‏کنید.
ما در برههای از زمان زندگی میکنیم که علم و همراه آن تکنولوژی صنعت پیشرفتهای بزرگ و چشمگیری نمودهاند. انسان در کره ماه پیاده شده است، ماشین ساخت انسان در کره مریخ حرکت میکند، رباتها و ماشینهای ساخت بشر در اعماق اقیانوسها در حال اکتشافند و پیشرفتهای پزشکی و غیره نیز بر همین منوال. متأسفانه فرهنگ انسانها و جوامع همگام با پیشرفت علم و صنعت نیست و هنوز جهان شاهد حرکتهای ملی گرائی افراطی، اختلافهای نژادی و مذهبی، جنگهای خانمانسوز و لشکرکشیهای ددمنشانه قدرتهای بزرگ به کشورهای کوچک و ضعیف است. در چنین شرایطی شاهد پیدایش کشورهای غنی در مقابل کشورهای فقیر، جهان اول در مقابل جهان سوم، کشورهای به ظاهر متمدن در مقابل کشورهای عقب مانده و نامتمدن و ... هستیم و علم و تکنولوژی هم در بسیاری از فنون در انحصار کشورهای غنی است.

هدف از این مقاله بیان این است که در چنین شرایطی که به هر حال خواسته و یا ناخواسته وجود دارد، چه باید کرد؟ نویسنده بر این باور است که با تقسیم درست علم، تکنولوژی و صنعت براساس سطح علمی و میزان پیچیدگی آن از بالا به پائین، هر کشوری با توجه به توان علمی ـ صنعتی و برآورد امکانات خود ردة شایستهای را در این ردهبندی به هر حال موجود، انتخاب و توان بالقوه خود را در آن متمرکز نماید. این تمرکز میتواند جایگاه کشور را در جهان تقویت نماید و از پراکندگی و هرز رفتن امکانات کشور جلوگیری کند.

با توجه به این دید که به هر حال حتی در صورت قبول نیاز به بررسی دقیق و کاری فشرده همراه با خواست ملی دارد، نویسنده معتقد است که کشور ما ایران با برخورداری از توان علمی ـ صنعتی مناسب و داشتن امکانات وسیع استعداد تمرکز در صنایع فولاد و ذوب آهن، صنایع غذایی، صنایع نساجی، کشاورزی و ... را دارد و باید هرچه بیشتر در این زمینه سرمایه‏ گذاری نماید. به هر حال تقسیم کار تکنولوژیک و صنعتی مربوط به زمان است و همواره در حال تغییر، در نتیجه هدف از این تمرکز این نیست که پیوسته باید در یک حالت باقی ماند. باید قسمتهائی از فنون علمی تکنولوژیکی را که بهترین دست آورد و بالاترین راندمان را دارد انتخاب، و به طور بدیهی برای راه یافتن به ردههای بالاتر کوشش نمود.

 

• < قبلی
• بعدی >