گروه علمی- تخصصی جامعه شناسی صنعت انجمن جامعه شناسی ایران در یکی از نشست های خود موضوعی با عنوان جامعه شناسی پیشرفت صنعتی: گذر از قالب تولید انبوه را به بحث گذاشت که در آن دکتر امیلیا نرسسیانس به سخنرانی پرداخت. خلاصه سخنرانی وی را در زیر می خوانید.

جامعه شناسی پیشرفت صنعتی: گذر از قالب تولید انبوه

امیلیا نرسسیانس

آغاز قرن بیست و یکم همراه با پیدایش اقتصاد جدید بر پایه اطلاعات بود که طبعاً از اقتصاد کشاورزی و متعاقباً از اقتصاد دوره صنعتی متمایز است.

روند صنعتی شدن با مشخصه های بخش دوم اقتصاد معرفی میشود که عبارت است از تولید محصولات کارخانهای مبتنی بر پردازش مواد خام یا محصولاتی که مانند اقتصاد مبنی بر کشاورزی براساس مشخصه های بخش اول یا محصولاتی نیست که مستقیماً از طبیعت قابل حصول است. در اقتصاد پساصنعتی شاهد رشد سریع بخش سوم اقتصاد هستیم که در آن کالاهای فرهنگی ـ معرفتی و خدمات به ویژه از طریق بکارگیری فن آوری اطلاعات تولید میشود، کالاهای معنوی که مانند دوره صنعتی دیگر مادی و قابل لمس نیست، مشخصه های اقتصاد جدید عبارتند از مجازی بودن آن، تحرک و جنبه جهانی داشتن آن به اضافه هوشمندی جمعی آن، به نظر میرسد که انسان دورهای جدید از زندگی را آغاز کرده است و در مورد این دوره در حوزههای مختلف زندگی انسان، نظریههای گوناگون مطرح شده است. علاوه بر نظریه پساصنعتی که مربوط به حوزههای اقتصادی و اجتماعی میشود، در مورد حوزههای فرهنگی و هنری هم نظریه پسا تجدد مطرح میشود که ضمناً تداخل حوزههای فرهنگی و هنری را نیز تشریح میکند. در فن آوری جدید اطلاعات، امروزه این امکان فراهم آمده است که هر مصرف کننده اطلاعات خود تولید کننده اطلاعات هم باشد. هدف نهایی سیستمهای فرهنگی و معرفتی، انسانی است که فقط مصرفکننده نباشد، بلکه الگویی برای بازسازی و معنیدار کردن مجدد این سیستم هم باشد.