بسی کوتاه درباره مترجم متامل در علوم اجتماعی
استاد باقر پرهام
۹ تیر ۱۳۱۴ -۷ خرداد ۱۴۰۲

ترجمه تفکر نیست؛اما ترجمه دقیق از متنی دقیق توسط مترجمی متخصص و متامل ؛ ما را در آستانه تامل و تفکرقرار میدهد .

در فلسفه و علوم انسانی هنوز مترجم اهل تامل کم نیست! ،البته زیاد هم نیستند!

متاسفانه !بویژه مترجمان متخصص در فلسفه و علوم اجتماعی که شغلشان ترجمه نیست اما در خود یک رسالت معلمی حس می‌کنند برای ترجمه متون ارزنده و جامع نگر و مبنایی و اندیشه ساز و تامل انگیز- با هدف غنی کردن ادبیات اصیل  فلسفه و علوم اجتماعی به زبان پارسی.استاد باقرپرهام به گواه کارنامه آثاری که در فلسفه و علوم اجتماعی ترجمه  کرده از ترجمه کارهای  ارزنده دورکیم و مارکس و هگل دانشمندان اجتماعی و فیلسوفان اجتماعی کلاسیک تا  ریمون ارون و  ریمون بودون  بعنوان شارحان برجسته جامعه شناسان کلاسیک را میتوان در ردیف چنین مترجمان متخصص اهل تامل و معلمی درعلوم اجتماعی دانست.

کافیست نگاهی به فهرست متون ترجمه شده استاد باقرپرهام بیندازیم تا متوجه کارنامه سازنده و کاربردی و راهبردی  او در ترجمه شویم .

نسل ما(دهه ۴۰ خورشیدی ) در علوم اجتماعی ایران با آثارچنین مترجمانی مانوس بوده است.

او جزو آن گروه و یا نسلی از مترجمان اخلاق مدار بود و این شهامت اخلاقی و صداقت اخلاق حرفه ای در کار ترجمه و امانت داری را داشت که
ترجمه آثار اصیل در علوم اجتماعی را با واژه های مجعول و مبهمی چون تالیف و اقتباس ! و یا ترجمه و تالیف و تدوین! به اجتماع علمی علوم اجتماعی عرضه  نکند و مراقب بود تا کتاب تالیفی دیگران را ترجمه کند اما به نام خود به عنوان کار تالیفی ثبت نکند !

از پس زمانه او و نسل علوم اجتماعی خوانده ای چون او اکنون نسلی در علوم اجتماعی شکل‌گرفته اند که اگر نگوییم  متن ستیزند ، متن  گریز و متن پرهیزند و به دنبال شبه متن های فست فودی ! و ترجمه های پر غلط و فهم نشده و ناخوانا از شبه مترجمان یک شبه ره صدساله پیموده ! اند!؟

کافیست نگاهی داشته باشیم به فهرست طویلی از کتابهای فست فودی! با مولفان مختلف و با عناوینی پرطمطراق در سه حوزه مهم علم اجتماعی:  نظریه های علوم اجتماعی و روش های علوم اجتماعی و مبانی جامعه شناسی!

باری از حسن‌ اتفاق و در مقام مقایسه ان متن های اصیل علوم اجتماعی ترجمه شده توسط استادانی چون باقر پرهام و دیگرانی ازین نسل است که می‌توان به ناخالصی  بسیاری از  شبه متون ترجمه ای و تالیفی موجود در علوم اجتماعی معاصر در حوزه های مهم مبانی  و نظریه و روش پی برد.

دریغ که  تا اطلاع ثانوی دیگر نه از ترجمه  متون اصیل  و کلاسیک علوم اجتماعی خبری هست
( هنوز متون کلاسیک  اسپنسر و سن سیمون و کنت و تونیس و پارتو و حتی نسل گذار یعنی  پارسونز و مرتون و... ترجمه نشده اند!؟ حتی اقتصاد و جامعه وبر هنوز کامل ترجمه نشده است  ! و....)
و نه  چنین مترجمان حرفه ای و متخصص و متامل و اخلاقی  خواهیم یافت و یا  به سختی خواهیم داشت .

@smnejatihosseini