ایران در قرن بیست و یکم هنوزاز جامعه ای متکی به گفتگوی ساختارمند، فاصله دارد. آنچه بیشتر در عرصه خرد (خانواده)، میانه (اجتماعات محلی و محله ای) و کلان (جامعه) در جریان است. نوعی «گفتن» از طرف منبع قدرت و در طرف دیگر «نشنیدن» و یا "شنیدن و اطاعت کردن" از سر اجبار و در آخرین لحظات است.

این امر در هر سه عرصه پیش گفته قابل ردیابی است.

زمان کمی که اعضاء خانواده برای گفتگو در طول روز اختصاص میدهند.

اختلافات بین فردی که در سطح محله ها، مدارس و خیابان ها، نه از راه گفتگو بلکه با توسل به خشونت عریان حل و فصل می شود. نمونه های هرروزه آن است.

در سطح کلان، چالش های زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی وسیاسی، که درشرایط بسته بودن باب گفتگوی علنی و وسیع در فضای عمومی،که راه حل هایی پایدار برایشان قابل تصور نیست.از آن جمله اند.

بخشی ازاین مشکل در چهل سال اخیر،احتمالا ناشی از نبود تمرین گفتگو در بستر نظام آموزشی از مهد کودک تا دانشگاه است که در آن، نظام آموزشی «بانکی» و نه «گفت و شنودی» حاکم است .که در آن مربی، آموزگار، دبیر و استاد همه متکلم وحده هستند وطالب اطاعت اند و از چهار پایه : بینش، اطلاعات، مهارت وطرح پرسش، عمدتاً برانبوه اطلاعات و آن هم تا فصل امتحانات تاکید دارند. در نتیجه ،از بینش ، مهارت و تفکر انتقادی به ویژه آن چه در امر تسهیل گری فرایند گفتگوهای مرتبط با کودکان، نوجوانان و جوانان اهمیت دارد، به طور منظم غفلت شده است .

پیامدهای آن را در سطح خانواده، به صورت ناتوانی در مدیریت شکاف های بین نسلی روبه افزایش، کاهش مراودات رویاروی، اقنایی ومهربان در روابط بین اعضاء خانواده ، افزایش سهم شبکه های اجتماعی مجازی بر تصمیمات نسل جوانو برخورد عمدتا غیر پرسشگرانه و غیر انتقادی بسیار از افراد این نسل با محتوای در دسترس در این شبکه ها خود را نشان می دهد

در سطح میانه ( اجتماع محلی )عدم توانایی ونبود تمرین درگوش کردن فعال، پرسشگری ، تفکر انتقادی ، تحلیل مسایل اجتماعی با بینش جامعه شناسانه متکی به فهم پدیده ها در بستر تاریخی، ارتباط پدیده ها و ساختارهایی که تداوم شان را ممکن می سازند واهمیت آموختن کنشگری جمعی متکی به خرد جمعی وخیر همگانی.

در سطح کلان(جامعه) به شکل اعتراضات آشکار و پنهان به چارچوب هایی است که دو نسل گذشته در برپایی آنان به درجه ای موثر بوده و در بستر آنها رشد کرده و بالیده اند.بدون آنکه با محک نقد ریشه ای بدیل آن ها را حداقل به درجه ای آشکار ساخته باشند.

برای برون رفت از شرایط پیچیده و بالقوه خطرناک فعلی: بستر سازی برای گفتگوهای توانمند سازعمومی وبین نسلی، اهمیت دارد.

گفتگوهایی که بینش های فقاهتی – عقوبتی- مهندسی و روان شناسانه رایج را کنار بگذارد و با کمک گرفتن از دانش جامعه شناسی بویژه در عرصه های جامعه شناسی انتقادی و مردم مدار، ملزومات لازم ،از جمله گروه تسهیل گران توانا و هماهنگ را برای هدایت این گفتگوهای توانمندساز را در همه استان های کشور ، مسلط به ارزش ها وتکنیک های تسهیلگری را فراهم آورد.

ویژگی های گفتگوهای توانمندساز به قرار زیر است:

۱_ آشنایی با بینش جامعه شناسانه:

۱-۱ پدیده های اجتماعی تاریخی اند و در بستر زمان شکل می‌گیرند و دگرگون می‌شوند.بنابراین شناخت آن بستر ها اهمیت اساسی دارد.

۱-۲ پدیده های اجتماعی کلیتی به هم پیوسته و چند وجهی اند.در نتیجه با توجه به همه ابعاد شان قابل فهمند و دگرگونی اند.

۲- مهارت های ضروری برای بستر سازی گفت و گوها ی توانمندساز

۲-۱ تسلط به ارزشها و تکنیک های تسهیلگری.

۲-۲ آشنایی با دیدگاههای نظری عمده در درک مسایل اجتماعی در دانش جامعه شناسی و سیاست های ناظر بر هریک از آن دیدگاه ها.

۳- توانایی استفاده از داده ها ویافته ها به شکلی انتقادی

۳-۱ استفاده از داده های آماری

۳-۲ استفاده از گزارشات کارشناسی و مقاله های علمی

آماده سازی مقدمات اجرایی

الف – جمع آوری اسناد مکتوب مورد نیاز برای برگزاری کارگاه های استانی با استانداری واحد به طوری که نتایج و خروجی های استانی قابل مقایسه باشد.

1- کتابهای پایه قابل دسترس،برای استفاده در کارگاه ها، مانند:

1-1- مسائل اجتماعی، جان مشونیس، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات، 1395.

1-2- مسائل اجتماعی از دیدگاه انتقادی،دی. استنلی ایتزن وهمکاران، ترجمه هوشنگ نایبی،تهران : نشر پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات، 1396.

1-3-اعتقاد بدون تعصب، پیتر برگر، آنتون زاید رولد، ؛ ترجمه محمود حبیبی، تهران: نشر گمان،1393.

1-4-  صلح را باید از کودکی آموخت، توران میرهادی، به کوشش پریچهر نسرین پی، تهران: نشر فرهنگنامه کودکان و نوجوانان1396.

2- مقاله های علمی پژوهشی قابل دسترسی در کارگاه ها:

 مجموعاً 200 مقاله تمام متن، ذخیره شده است.(طبقه بندی آنها در ادامه آمده است)

3- مجموعه ای از اخبار و گزارشات خبری از سایت "خبر آنلاین"، که شامل حداقل 200 متن و گزارش خبری خواهد بود که در مراحل مختلف کارگاه به شکل انتقادی استفاده خواهد شد.

(طبقه بندی آنها در ادامه آمده است).

4- تهیه مجموعه ای برای آماده سازی کارت های فعالیت کارگاهی ،که بر اساس ایده های نظری، اخبار و اطلاعات مندرج درسه دسته اسناد پیش گفته تهیه می شود، که به کمک آن ها، پس از یخ شکنی در کارگاه، حاضران با استفاده از آن ها، با فعالیت های انفرادی و گروهی،برای ارایه راحت وبی واسطه

" تجربه زیسته" خود درسطح محلی در استان تشویق می شوند.

علاوه برآن این کارت ها ، برای تواناتر شده در جهت تمرین انجام مسئولیت تسهیل گری مورد استفاده خواهند بود.

ب- انتخاب هماهنگ کننده های استانی برای برگزاری کارگاه ها

از آنجا که انجمن جامعه شناسی ایران دارای مجموعه ای از دفاتر دانشگاهی و استانی در سطح کشور است. امر انتخاب شرکت کنندگان، ودعوت از آنان برای حضور در کارگاه یک روزه، در گروه های مورد توافق (مندرج در متن قرار دارد) با همکاری مسئولین دفاتر انجمن و کارشناس مسئول نماینده مدیر کل امور بانوان استانداری در هر استان انجام خواهد شد.

در استان هایی که انجمن تاکنون موفق به تأسیس دفتر نشده است از این فرصت برای فعال سازی دانش آموختگان دانش جامعه شناسی استفاده خواهد شد و به کمک مدیران دفاتر استان های همجوار، کار پیش خواهد رفت.

انجمن جامعه شناسی ایران در این مرحله می کوشد

نشست های استانی فراگیر و شامل طیف های سیاسی، اقوام، اقلیت ها، زنان، مردان و جوانان ساکن استان بوده،بر پایه اهداف مندرج درمتن قرارداد، تبیین مشکلات و آسیب ها، ارائه پیشنهادات، هم پیمانی و هم بستگی برای مقابله با آسیب ها با روش های علمی و اثربخش مورد نظرباشد.

هدف نهایی، علاوه بر افزایش توانایی های تک تک شرکت کنندگان در هدایت تسهیلگرانه کارگاه ها، ایجاد همگرایی، همدلی و هم افزایی وافزایش کلیت سرمایه اجتماعی موجود در میان فعالان اجتماعی درحوزه کودکان، زنان و خانواده است.

برای مشاهده پیوست‌ اینجا را کلیک کنید.

                                                                خرداد ماه 1397

 

• < قبلی