فردین منصوری*

نشست آینده پژوهی و ارزیابی تاثیرات اجتماعی با همت مرکز ارزیابی تاثیرات اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی و همکاری گروه علمی و تخصصی ارزیابی تاثیرات اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد.

ارزیابی تاثیر اجتماعی خرداد1401

این نشست  به صورت حضوری و مجازی در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی با سخنرانی دکتر ابراهیم حاجیانی و دکتر هادی برغمدی برگزار شد که مدیریت نشست را نیز فردین منصوری برعهده داشت.

در ابتدای نشست منصوری پس از بیان خیر مقدم به حاضرین به خلاء های روشی و نظری که در حوزه ارزیابی تاثیرات اجتماعی وجود دارد اشاره کرد و گفت: امید است با برگزاری نشست های تخصصی بتوان به غنای روشی و نظری در حوزه ارزبابی تاثیرات اجتماعی کمک کرد.

در ادامه دکتر حاجیانی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در زمینه روشی و توسعه روش در حوزه ارزیابی تاثیرات اجتماعی دچار خلاء هستیم. این امر نیز به این علت است که تجربه ها معمولا مکتوب نمی گردند.

وی افزود: بیشتر پروژه ها به زمان حال می پردازند در حالی که دارای آثار و پیامدی های آتی و بلند مدتی هستند که باید به آنها پرداخته شود.

دکتر حاجیانی با بررسی انتخاب معیارها در حوزه ارزبابی تاثیرات اجتماعی عنوان کرد: معیارها و ملاک ها ریشه و سنگ بنای پروژه ها هستند و برای تعیین معیار ها انتخاب یک رویکرد اشتباه است و باید رویکرد تلفیقی در نظر گرفت و فراتر از یک پارادایم پیش رفت.

وی بیان داشت: در انتخاب معیار ها باید سه ملاک مهم را در نظر داشت. اولین ملاک انتظارات و توقعات سیاستگذار است که باید پژوهشگر به این نکته بپردازد که سیاستگذار چه اهداف و نیاتی از اجرای پروژه دارد که در اکثر اوقات عدم توجه به اهداف و نیات سیاستگذار پروژه را وارد ابهام می کند.

دکتر حاجیانی خاطرنشان کرد: ملاک دوم به جامعه مخاطب و ذینفعان بر می گردد و به این نکته اشاره دارد که در بیشتر موارد  به ذینفعان اصلی و صداهای خاموش پروژه توجهی نمی شود و فقط به ذینفعان مرتبط و مدنظر کارفرما پرداخته می شود.

وی افزود: معیار سوم این است که هر پروژه و برنامه ای که بخواهد انجام شود باید در چرخه و فرایند اصلی انجام پروژه قرار گیرد که این چرخه شامل چهار مرحله طراحی، بستر سازی، اجرا و ارزیابی می باشد.

در ادامه نشست دکتر برغمدی به اهمیت روش تطبیقی به عنوان ابزاری برای پیش بینی آینده پرداخت.

وی به بیان مثال هایی از طرح های ارزیابی تاثیرات اجتماعی و کاربرد این روش در حوزه ارزیابی تاثیرات پرداخت و توضیحاتی در خصوص کارکردهایی که این روش می تواند در بهبود انجام این مطالعات (اتا) داشته باشد ارائه کرد.

دکتر برغمدی به تعریفی از روش تطبیقی اشاره کرد و گفت: روش تطبیقی در واقع توصیف و تبیین مشابهات ها و تفاوت ها در بین واحد های اجتماعی است.

وی عنوان کرد: مقدمه ای برای بیان اهمیت روش تطبیقی در گام های مختلف یک مطالعه ارزیابی تاثیرات وجود دارد که شامل بخش های مرور طرح های مشابه، دامنه یابی اجتماعی، برآورد پیامدها و تدوین نظام مدیریت تاثیرات و… می باشد که در هر یک از این مراحل کارکردهای مختلفی وجود دارد.

همچنین دکتر برغمدی به انواع مطالعات تطبیقی، تفاوت های هر یک و فرآیند انجام مطالعات تطبیقی نیز اشاره کرد.

 


*تهیه و تنظیم گزارش

منبع گزارش: دانستی آنلاین