مجری: یاسر رستگار

مقدمه:

برای اجرای مرحله هفتم کارگاه با دو چالش روبرو بودم. چالش اول به این امر مربوط می شد که بین کارگاه های شش گانه و کارگاه هفتم حدودا یکسال گذشته بود و این فاصلۀ طولانی هم از جهت هماهنگی با مشارکت کنندگان در کارگاه های قبل و هم از حیث یادآوری مطالب و محتوای اموزش داده شده، کار را سخت می‌کرد.  چالش دوم به شرایط تحمیلی کرونا مربوط می شد که امکان برگزاری کارگاه به صورت حضوری را سخت کرده بود. بارها بین همکاران و دوستان در خصوص شیوۀ برگزاری کارگاه هفتم گفتگو شده بود و در نهایت تصمیم بر این امر گرفته شد که به صورت مجازی برگزار گردد. تجربۀ کارگاه های مشارکتی به صورت مجازی تجربۀ تازه ای بود که هم برای بنده و هم برای مشارکت کنندگان می‌توانست جذاب و آموختنی باشد.

تمهیدات اولیه:

ابتدا از طریق دفتر تسهیلگری محلۀ کمربندی که در کارگاه‌های شش‌گانه مشارکت داشتند تقاضا کردم تا لیستی از مادران و پدران شرکت کننده که داوطلب حضور در کارگاه مجازی باشند آماده کنند. سپس از دانشجویانم در گروه های مختلف خواستم تا گروه‌های مختلف پسران، دختران و پدران و مادران علاقمند را شناسایی کرده و معرفی نمایند. در نهایت لیستی حدودا 40 نفره آماده شد. در گام بعد از ایشان خواسته شد تا دسترسی خود به سامانه ادوبی کانکت را اعلام نمایند. با توجه به اینکه دانشگاه هرمزگان این سامانه را در اختیار بنده قرار داده بود می‌شد از این سامانه برای جلسه استفاده کرد. خوشبختانه بیشتر افراد معرفی شده دسترسی داشتند و تعداد محدودی نیز که آشنایی نداشتند از طریق معرف ها، فایل‌های راهنما در اختیارشان قرار داده شد و در یک جلسۀ تمرینی دسترسی به سامانه تست شده و مشکلات مرتفع شد.

بخش معرفی اعضا:

پس از معرفی خودم و ارائۀ مقدمۀ کوتاهی درباره کارگاه‌های انجمن و مسالۀ کرونا، ابتدا از اعضای حاضر درخواست شد که آنهایی که مشکل میکروفون و وبکم ندارند، به صورت داوطلبانه اعلام آمادگی کنند و خودشان را معرفی نمایند. پس از معرفی این افراد نوبت به دوستانی رسید که مشکل فنی میکروفون داشتند. بدین ترتیب از ایشان خواسته شد که از امکان کامنت گذاری سامانه استفاده کرده و به صورت یک پیام متنی خودشان را معرفی نمایند. من نیز متن های معرفی ارسالی را روخوانی کرده و سلام و خوشامد می گفتم.

موضوع اصلی:

از آنجایی که محور کارگاه هفتم، بازآفرینی مهارت های گفتگو از خلال مشارکت حاضرین بود و با توجه به اینکه مهمترین مسئلۀ این روزهای جهان و ایران بحران کروناست به همین دلیل تصمیم گرفته شد که این مهارت ها در دل چالش ها و تجربه های شخصی افراد از بحران کرونا تمرین شود.

پس از معرفی افراد از ایشان خواسته شد تا به صورت داوطلبانه تجربه های شخصی خود درباره کرونا و چالش هایی که در طی این مدت داشتند را با دیگران به اشتراک گذارند. این تجربه ها در چند بخش تقسیم بندی شده بود. تجربه های زیسته افراد از بیماری کرونا، چالش های شغلی و اقتصادی، چالش های اموزشی به‌ویژه آموزش در فضای مجازی، چالش های ارتباطی در درون خانواده و مسائل پیش بینی نشده ناشی از کرونا و در نهایت مسائل و بحران‌های روانشناختی، محور این گفتگوها بودند. در خلال اظهارات مشارکت کنندگان، به صورت پیوسته و منظم از سایرین درخواست می شد تا دربارۀ تجربه های دیگران اظهار نظرکنند و به صورت صوتی تصویری و کامنت وارد گفتگو شوند. در اینجا من به عنوان تسهیلگر به دقت به اظهار نظرها گوش کرده و با خواندن دقیق کامنت ها تلاش می کردم که فضای کار شکل گفتگو به خود بگیرد.

برخی از تجربه های قابل تامل حاضرین عبارت بودند از:

خانم ستوده نیا، دانشجوی سال سوم دانشگاه از ناامیدی شدید در ماه‌های اول سخن گفتند که به صورت روانی آن را حس می کردند و همچنین از مشکلات اموزشی شدید در ترم اول اموزش انلاین و دردسرهای فراوانی که تحمل کرده اند سخن گفتند. از عدم پاسخگویی برخی اساتید گلایه داشتند؛ از بی عدالتی هایی که در شیوه ی ارزیابی آنلاین وجود داشت و همچنین از کیفیت پایین ارتباط صوتی و تصویری در کلاس انتقاد کردند.

خانم جماعتی، دانشجوی سال اخر روانشناسی، از حسرت اینکه سال اخر دانشجویی‌شان به صورت مجازی گذشت صحبت کردند و اینکه دلتنگ لحظات حضوری دانشگاه هستند. در کنار چالش هایی چون کج خلقی و عدم کارایی اموزشی و درسی، از جنبه های مثبت اموزش انلاین نیز سخن گفتند که می توان به راحتی و کم هزینه بودن آن اشاره کرد. اینکه برخی از کلاس‌ها را میشود توی تخت خواب گوش کرد و نیازی به بیدارشدن اول صبح و رفتن به دانشگاه نیست.

آقای زارعی که معلم دبیرستان هستند از ترفندهای دانش اموزان برای حاضری زدن در کلاس‌ها و چالش های خود برای حضور بیشتر دانش اموزان صحبت کردند. همچنین ایشان بر عدم باور مردم به کرونا در ماه‌های اول اشاره داشت اما در ادامه ابتلای اقوام و آشنایان را عاملی مهم در تقویت باور به کرونا در میان مردم دانستند. نکتۀ جالبی که ایشان اشاره داشتند این بود که در ماه ها اول شیوع کرونا، وقتی ماسک میزدند توسط دوستان مورد تمسخر قرار گرفته چرا که ماسک زدن را رفتاری می دانستند که ترسوها انجام می دهند.

خانم رحمانیان نیز که معلم ریاضی دبیرستان هستند اشاره داشتند که کرونا باعث شد تا مردم قدر معلمان را بیشتر بدانند و از چالش های اموزش مجازی صحبت کردند. نکتۀ حائز اهمیت در صحبت های ایشان این نکته بود که ایشان علی رغم ابتلا به کرونای خفیف و به خاطر فشار همکاران و معلمان مجبور شدند به محیط کار سر بزنند تا مبادا دیگران تصور کنند برای عدم حضور در مدرسه و انجام کارهای اداری، بهانه اورده است!

خانم امیری که فردی متاهل است درباره توقع خانواده ها از ایشان و در نظر نگرفتن شرایط کرونا اشاره داشت. ایشان تاکید داشت که همچنان خانواده‌ها توقع دارند که به آن ها سربزنیم و همان وظایف قبل را انجام بدهیم. یکی ازچالش هایی که ایشان مطرح می کردند، جدی نگرفتن کرونا توسط سالمندان بوده است و ماه‌ها طول کشیده تا ایشان واقعیت قضیه را درک کنند.

بازآفرینی مهارت‌های گفتگو:

پس از شنیدن تجربه های حاضرین، اصول اساسی گفتگو توسط تسهیلگر مرور شد. سپس از حاضرین درخواست شد تا ضمن مرور این اصول و بازخوانی در ذهن خود به این فکر کنند که یادگیری این اصول چگونه می توانست به ارتباط بهتر و سالم تر ایشان در دوران کرونا کمک نماید.

خانم گلشنی که مادر دو فرزند بود درباره این امر صحبت کرد که یکی از چالش هایش، قانع کردن فرزند نوجوانش بوده است. اینکه والدین در اقناع پسران و دختران نوجوان خود دچار چالش بودند، در بین نظرات سایرین نیز وجود داشت و کم و بیش به آن اشاره شده بود. به نظر می رسد ادراک نسل‌های مختلف خانواده از بحران کرونا متفاوت بوده و وجود معانی مختلف، باعث رفتارهای متفاوت در قبال این بحران بوده است. پس از طرح این موضوع، از حاضرین درخواست شد تا با مرور اصول گفتگو، ایده های خود را مطرح کنند و اینکه چگونه افراد در نقش های مختلف می توانند از این مهارت ها استفاده کنند.

بخش پایانی:

از افراد داوطلب خواسته شد تا احساس و نظر خود درباره برگزاری چنین کارگاهی را بیان کنند. برخی اظهار داشتند که با گفتن حرف‌ها و دغدغه هایشان درباره کرونا، سبکتر شده اند و گویی با کسی درد دل کرده باشند. عموماً بر این امر تاکید داشتند که با مهارت‌های گفتگوی صحیح، سازنده و راهگشا آشنا نیستند و مرور این مهارت‌ها در آینده می تواند به آنها کمک کند. برخی نیز به عنوان یک تجربه فراغتی از جلسه یاد کردند که فارغ از مسائل زندگی قصه های زندگی افراد در دوران کرونا را شنیده اند و برایشان جلسه ای جذاب بوده است.

 

• بعدی >