جمهوری اسلامی برای کنترل و در اختیار گرفتن بدن شهروندان، با رقص و تنانگی دو کار کرد؛ نخست آن را با عیاشی پیوند زد (ارزش زدایی) و دوم آن را از عرصه عمومی بیرون راند (رسمیت زدایی).

تصور این بود که تزریق اخلاق اسلامی به جامعه از پس انقلابی که به صفت مذهبی شناخته می شد قادر است مرزبندی میان دو عرصه عمومی و خصوصی را بر هم زده و فضای هر دو را با اشباع ارزشی، بهداشتی سازد. اما دیری نپایید که عرصه خصوصی ابراز موجودیت کرد، خود را از ارزش‌های رسمی پیراست و به محفلی برای عرضه رقص و تنانگی تبدیل شد.

چاردیواری خانه‌ها توانستند از حرکات موزون پیشین که در تبلیغات رسمی نمادی از ولنگاری محسوب می شدند، قبح زدایی کرده و رقص را به جزء لاینفکی از مراسم عروسی، محافل خانوادگی و دورهمی‌های دوستانه به ویژه در میان خانم ها تبدیل کنند. اما دردسر برای حکومت زمانی آغاز شد که تصاویر و فیلم‌هایی از این محافل منتشر و به سرعت پربازدید شدند. ماهواره هم آمد و پخش شوهای خوانندگان لس آنجلسی به شکل گیری خرده فرهنگی در میان جوانان انجامید که بعدها مرزهای فرهنگی را درنوردید و موسیقی های غربی را هم شامل شد.

در همه این سال ها اما ظهور رقص در عرصه عمومی با هول و هراس همراه بوده است، حداقل به اندازه دریافت یک تذکر! سال ۹۸ اما طلیعه ای داشت که برای نظم سیاسی حاکم دیگر قابل تحمل نبود؛ همخوانی آهنگ ساسی مانکن در مدارس ابتدایی کشور خبر از زلزله‌ای در ارزش های موجود می داد. اینکه نسل آتی و آینده ساز کشور به صورت جمعی با این آهنگ می رقصند و تن و بدن ارزش های رسمی را می‌لرزانند، خبر از یک شکست واقعی در کارنامۀ آموزش و پرورش رسمی کشور داشت که می‌کوشید تا خود را سهیم در تبلیغ ارزش های اسلامی در مدارس معرفی کند. اما اکنون در پایان سالی که دارد با خاطره تلخ کرونا تمام می شود شاهد پدیده جدیدی هستیم که در بیمارستان های سراسر کشور ظاهر شده است. رقص پرستاران خط مقدم کرونا، انتشار گسترده فیلم‌ها و لبخند رضایت مردم در کنار بی‌اعتنایی حکومت نسبت به بروز این پدیده. رقص پرستاران اکنون دو کارکرد یافته است؛ نخست قبح زدایی از رقص (پرستاران می رقصند تا بتوانند با توان مضاعف به بیماران خدمت کنند) و دوم رسمیت بخشیدن به این حرکت موزون در عرصه عمومی و محیطی که به دلیل کارکرد حیاتی اش مقدس و ارزشمند تلقی می‌شود. اکنون کرونا توانسته بدن های آزاد شده و رقصنده را - اگر چه پوشیده در لباس های سفید بیمارستانی- به عرصه عمومی کشانده و به آن ها ارزشی مثبت ببخشد. تاثیرات فرهنگی کرونا البته محدود به این ها نخواهد ماند!

 

منبع: کانال تلگرامی نویسنده (https://t.me/solati_mehran)

 

 

• < قبلی
• بعدی >