انجمن جامعه‌شناسی ایران وارد چهارمین دهه فعالیت خود شده است. اعضاء انجمن در طول سه دهه فعالیت خود همواره در جهت تولید، تعمیق و نشر مرزهای دانش اجتماعی بین گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه تلاشی مستمر داشته‌اند. حال در آغاز دهه چهارم فعالیت انجمن و بر مبنای اساسنامه و اهداف تاسیس این نهاد علمی دو پرسش مهم پیش رو قرار دارد: اول اینکه ارزیابی اعضای انجمن از سه دهه فعالیت گذشته چگونه است؟ دوم آن که با توجه به تجربه گذشته در دهه پیش رو فعالیت‌های انجمن بایستی در چه مسیری قرار گیرد؟

چنین پرسش‌هایی نیازمند گفتگوی جمعی بین جامعه‌شناسان است و خود می‌تواند موضوع نشست‌ها، نوشته‌ها و گفتگوهای متفاوت باشد. انجمن جامعه‌شناسی بر آن شده است که با نظرخواهی از اجتماع علمی جامعه‌شناسان باب چنین گفتگویی را بگشاید تا بعدها در قالب‌های علمی مناسب این نوع مباحث گسترش یابد.

دراین راستا، در آستانه برگزاری پنجمین همایش کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران و مجمع عمومی برای انتخاب هیات مدیره دوره یازدهم انجمن جامعه‌شناسی ایران، از همه جامعه‌شناسان و متخصصان علوم اجتماعی که به اعتلا و نشر این دانش علاقه دارند و فعالیت‌های انجمن را دنبال می‌کنند، دعوت شد تا نظرات شان را در باره پرسش‌های زیر به انجمن ارسال نمایند.

پاسخ‌های دکترحسین میرزایی دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران را در ادامه می‌خوانید.
۱. چه تحلیلی از روند فعالیت انجمن جامعه‌شناسی از سال ۱۳۷۰ تا کنون دارید؟
انجمن جامعه شناسی ایران از آغازین روزهای تاسیس خود تاکنون روز به روز رشد کمی چشمگیر و رشد کیفی مناسبی داشته است. شاهد این ادعا نیز وجود حدود پنجاه گروه علمی-تخصصی است که اغلب حوزه های جامعه شناسی را در برمی‌گیرد و در نوع خود در بین انجمن های علمی کشور بی نظیر است و وجود همین میزان کارگروه و وجود دفاتر استانی در بیش از نیمی از استانهای کشور موید مطلب مذکور است.
این مهم جز با مشارکت و  تلاش کنش‌گران اصلی انجمن یعنی کلیه اعضای پیوسته و وابسته آن و تلاش‌های ارزشمند هیات مدیره محترم ادوار انجمن و روسای محترم انجمن اساتید مرحوم ، زنده یادان دکتر غلامعباس توسلی،دکتر محمد عبدالهی، دکتر سید محمد امین قانعی راد(که در سالروز درگذشت او هستیم) و اساتید ارجمند حاضر دکتر سعید معیدفر و دکتر سید حسین سراج زاده که واقعا جملگی بی چشم‌داشت و با تمام وجود برای انجمن  وقت گذاشتند میسر نمی‌گردید.  
برای هر یک از ما به عنوان عضو انجمن ، کنش‌گری ها و فعالیتهای ارزشمند انجمن مورد مباهات بوده و هست.
به شخصه یکی از روزهای به یادماندنی برایم زمانی بود که به عنوان عضو حقوقی کمیسیون انجمن های علمی کشور در جلسه انتخاب انجمن برتر سال ۱۳۹۳ در جلسه ای در وزارت علوم حاضر بودم. اغلب اعضای جلسه غیر علوم انسانی بودند و وقتی عملکرد انجمن های علمی در جلسه مطرح شد انجمن علمی جامعه شناسی ایران  در کنار دو انجمن دیگر از سایر رشته ها در صدر بوده و گوی سبقت را با فاصله بسیار از دیگران ربوده بود از اینکه عضو این انجمن هستم در آنجا مباهات میکردم و به پاس تلاشهای ارزشمند انجمن جامعه شناسی لوح تقدیر رئیس جمهوری اسلامی ایران تقدیم انجمن شد.
این مورد نمونه ای از ده ها و شاید صدها موردی است که برای بنده و یا همه همکاران گرامی پیش آمده است.

۲. همانطور که می‌دانید اساسنامه انجمن، اهداف متعددی برای آن تعیین نموده است. سرفصل اصلی اهداف عبارتند از: توسعه دانش جامعه‌شناختی، اخلاق علمی، شان جامعه‌شناختی، هویت صنفی و اجتماع علمی و فعالیت در زمینه مسائل اجتماعی، خدمات علمی به بخش دولتی و خصوصی، همایش‌ها و معرفی آثار سال جامعه‌شناسی. به نظر شما با توجه به تجربه انجمن در طول سه دهه فعالیت و با عنایت به وضعیت اجتماعی که در آن قرار داریم، چه نوعی از اولویت‌بندی اهداف را برای دوره آینده انجمن پیشنهاد می‌کنید؟
به نظر می‌رسد موفق ترین فعالیت انجمن در طول سه دهه گذشته برگزاری همایشها و  نشست های علمی و تخصصی که  که بخشی از توسعه دانش جامعه شناختی است می‌باشد و این فعالیت فاصله زیادی با سایر فعالیت‌های انجمن دارد. به میزانی که در کمیت و کیفیت انجمن به فعالیت فوق پرداخته است لزوماً در سایر بخشها چنین اتفاقی به آن میزان نیفتاده است و در کنار ادامه این فعالیت لازم است در فعالیتهای آینده به سایر فعالیتها به خصوص اخلاق علمی و مرجعیت علمی  و قاعده گذاری ها در باب متون تخصصی نظیر ترجمه بیش از پیش باید مورد توجه واقع شود.

۳. در حال حاضر، انجمن با چه فرصت‌ها و تهدیداتی مواجه است؟پیشنهاد شما برای نحوه مواجهه انجمن با این فرصت‌ها و تهدیدها چیست؟
انجمن مانند همه سازمانها و نهادها از افراط و تفریط ها رنج میبرد و مهمترین تهدید انجمن گرفتار همین افراط و تفریط ها شدن است.به نظرم انجمن جامعه شناسی ایران  تا کنون بهینه عمل کرده است نه آنقدر رادیکال عمل کرده است و نه آنقدر محافظه کار بوده است که بی تاثیر باشد. تاثیری نسبی بر تصمیم گیری ها و سیاست‌گذاری‌ها داشته است. تردیدی نیست که شاید بهتر از این هم می‌توانسته عمل نماید ولی اقتضائات عملی همیشه با آنچه مطلوب و آرمانی است متفاوت است. به عنوان شخصی که عمر دانشجوی جامعه شناسی بودنم معادل عمر انجمن جامعه شناسی ایران است وهمیشه «خیلی دور،خیلی نزدیک»انجمن بوده ام میتوانم عملکرد علمی انجمن را مناسب و بلکه باعث افتخار بدانم.
انجمن در حال حاضر از سرمایه اجتماعی و سرمایه نمادین و از اعتبار بالایی برخوردار است و همین مورد مهمترین فرصت برای انجمن است که بتواند در سامان علمی جامعه شناسی و انسجام داخلی جامعه شناسان و تعامل و تاثیر گذاری بر حوزه عمومی و دولت و بخش خصوصی حضور موثر تری داشته باشد ، به ارتقائ جامعه کمک نماید و بیش از پیش از جامعه و جامعه شناسی و جامعه شناسان دفاع نماید.از جمله اینکه عهده دار پیگیری امر مهم و اساسی و مغفول «نظام جامعه شناسی» وحتی با همکاری سایر انجمنهای علمی مرتبط «نظام علوم اجتماعی» شود تجربه ای که ما در سایر علوم نظیر پزشکی و مهندسی و اخیرا روانشناسی شاهد آن بوده ایم و در تقویت و تثبیت و تحکیم جامعه شناسی و جامعه شناسان می‌تواند نقش اساسی و ماندگاری ایفا نماید و در نتیجه نهایی بتواند در کاهش آلام مردم و بهبود و ارتقای کشور وضعیت اجتماعی کشور سهم خود را ایفا نماید.

 

اخبار مرتبط:

دعوت به شرکت در اقتراح درباره انجمن جامعه‌شناسی ایران

• < قبلی
• بعدی >