در کتاب «کوچک، زیباست» اثر فردریک ارنست شوماخر آمده است: یک فرد شاغل، اگر زمان تعطیلات و نیز زمان غیبت از کار و نیز زمان بیماری او را از کل ساعات زندگی اش کم کنیم؛ حدود یک پنجم از وقت خود را به کارش اختصاص می دهد و بقیه ساعات زندگی را صرف «کارهای دیگر» از جمله خوابیدن، غذا خوردن، دیدن اخبار و برنامه‌های تلویزیون و نیز کارهایی که معمولا مفید نیستند، می‌نماید.

در واقع می‌توان گفت تکنولوژی انسان را از کار آفریننده و مفید که با دست‌ها و مغز انسان آفریده می‌شود، محروم ساخته و به او کار قطعه قطعه‌ای داده است که معمولاً از انجام آن لذت نمی‌برد.

از این رو می‌توان با آن دسته از افرادی که اعتقاد دارند تکنولوژی در راه نادرستی قرار گرفته و لازم است تغییر جهت دهد، هم نوا شد و این «هم نوا شدن» و «نه گفتن در برابر مدها و جاذبه های جدید» نیاز به جرأت‌ورزی دارد و سزاوار است ما فرزندان مسرف کرۀ زمین از نیمه راه جنگ با هستی بخش برگردیم و به «اقتصاد بقا» بیندیشیم.

سرعت توسعۀ نامتوازن-که نه تنها ما را به مقصد نخواهد رساند، بلکه از مقصد مطلوب به سرعت دور می کند- ما را به پرسش بسیار مهم زیر تا حدودی نزدیک می کند:

وقتی کره زمین- تنها قایق قابل زندگی که در حال حاضر بشر در اختیار دارد- به موادی آلوده گردد که باعث پیدایش دشواری‌ها و... گردد؛ پیشرفت اقتصادی و سطح بالای زندگی چه معنایی خواهد داشت؟

غالب مردم و مسئولان از توسعه سخن می‌گویند؛ اما آیا توسعه اقتصادی بدون «توسعه فرهنگی» قابل تصور است؟ و اگر امکان پذیر است، آیا پایدار است؟

اهمیت توسعه فرهنگی و کاستن از سرعت توسعه نامتوازن، آنچنان توجه اندیشمندان و تشکل‌های غیردولتی و سازمان‌های دولتی جهان امروز را به خود جلب کرده است؛ که جاذبه و نیاز به آن، یکی از سازمان‌های مسئول سلامت را تا آنجا پیش برده است که در گزارشی قاطع و اطمینان بخش چنین اظهار داشته است: «روزی خواهد رسید که پیشرفت ملت ها نه با قدرت نظامی و اقتصادی آنها قضاوت خواهد شد و نه با شکوه پایتخت‌ها و یا جلوه‌های ظاهری‌شان».

در آن روز پیشرفت ملت ها با رفاه اجتماعی مردمان‌شان، با سطح سلامت و بهداشت آنها و با کیفیت تغذیه و آموزش، با فرصت دستیابی آنها به دستمزد عادلانه در مقابل کار، با سطح مشارکت مردمی در تصمیم گیری‌ها، با احترامی که برای آزادی‌های اجتماعی و سیاسی آنها نشان داده می شود، با میزان توجه به اقشار محروم و آسیب پذیر و با حمایتی که نسبت به رشد فکری و جسمی کودکان اعمال می شود، اندازه گیری خواهد شد.

 

 

• < قبلی
• بعدی >