انجمن جامعهشناسی ایران وارد چهارمین دهه فعالیت خود شده است. اعضاء انجمن در طول سه دهه فعالیت خود همواره در جهت تولید، تعمیق و نشر مرزهای دانش اجتماعی بین گروهها و اقشار مختلف جامعه تلاشی مستمر داشتهاند. حال در آغاز دهه چهارم فعالیت انجمن و بر مبنای اساسنامه و اهداف تاسیس این نهاد علمی دو پرسش مهم پیش رو قرار دارد: اول اینکه ارزیابی اعضای انجمن از سه دهه فعالیت گذشته چگونه است؟ دوم آن که با توجه به تجربه گذشته در دهه پیش رو فعالیتهای انجمن بایستی در چه مسیری قرار گیرد؟
چنین پرسشهایی نیازمند گفتگوی جمعی بین جامعهشناسان است و خود میتواند موضوع نشستها، نوشتهها و گفتگوهای متفاوت باشد. انجمن جامعهشناسی بر آن شده است که با نظرخواهی از اجتماع علمی جامعهشناسان باب چنین گفتگویی را بگشاید تا بعدها در قالبهای علمی مناسب این نوع مباحث گسترش یابد.
دراین راستا، در آستانه برگزاری پنجمین همایش کنکاشهای مفهومی و نظری درباره جامعه ایران و مجمع عمومی برای انتخاب هیات مدیره دوره یازدهم انجمن جامعهشناسی ایران، از همه جامعهشناسان و متخصصان علوم اجتماعی که به اعتلا و نشر این دانش علاقه دارند و فعالیتهای انجمن را دنبال میکنند، دعوت شد تا نظرات شان را در باره پرسشهای زیر به انجمن ارسال نمایند.
پاسخهای دکتر مجتبی مقصودی را در ادامه میخوانید.
۱. چه تحلیلی از روند فعالیت انجمن جامعهشناسی از سال ۱۳۷۰ تاکنون دارید؟
در تحلیل فعالیت های هر نهادی چند نکته را باید مدنظر داشت. اول: تحلیل روند فعالیت ها با توجه به عملکرد نهادهای مشابه در داخل و خارج کشور؛ دوم: در مقایسه با سال های گذشته؛ سوم: ارزیابی بر اساس اساسنامه و اهداف و شرح وظایف آن نهاد و چهارم: انتظارات دست اندرکاران و مخاطبان.
با توجه به فاکتورهای فوق، روند فعالیتها بهصورت مستمر رو به رشد بوده و اگر با فاصله و از دوردست نظارهگر عملکرد این نهاد باشیم در هریک از چهار فاکتور به این کارنامه نمره خوب خواهیم داد.
۲. همانطور که میدانید اساسنامه انجمن، اهداف متعددی برای آن تعیین نموده است. سرفصل اصلی اهداف عبارتند از: توسعه دانش جامعهشناختی، اخلاق علمی، شان جامعهشناختی، هویت صنفی و اجتماع علمی و فعالیت در زمینه مسائل اجتماعی، خدمات علمی به بخش دولتی و خصوصی، همایشها و معرفی آثار سال جامعهشناسی. به نظر شما با توجه به تجربه انجمن در طول سه دهه فعالیت و با عنایت به وضعیت اجتماعی که در آن قرار داریم، چه نوعی از اولویتبندی اهداف را برای دوره آینده انجمن پیشنهاد میکنید؟
علیرغم داشتن اهداف برشمرده شده، ضرورت داشتن نقشه راه و اولویت بندی در اهداف برشمرده شده با توجه به نیازهای کشور و جامعه علوم اجتماعی برای یک دوره مشخص مثلاً دوره 5 ساله برای تولید ادبیات و کنشگری های اجتماعی در حوزه صلح اجتماعی.
۳. در حال حاضر، انجمن با چه فرصتها و تهدیداتی مواجه است؟
فراگیری در میان جامعه علوم اجتماعی کشور مهمترین فرصت و ظرفیت و در مقابل انغعال و کاهش انگیزهها برای فعالیت مدنی علمی یکی از مهمترین تهدید در این ارتباط محسوب میشود تا جایی که برخی دفاتر استانی و برخی گروههای علمی- تخصصی کم و بیش تعطیل هستند و گویا رصد، نظارت و پاسخگویی و حتی امکان تعطیل کردن آنها وجود ندارد!
۴. پیشنهاد شما برای نحوه مواجهه انجمن با این فرصتها و تهدیدها چیست؟
تقویت جایگاه هیات مدیره در ابعاد تصمیمگیری و نظارتی و اعمال اصلاحات در ساختار انجمن در راستای کارآمدی انجمن.