کارافرینی زنان2نشست حلقه مطالعات مسائل اجتماعی زنان انجمن جامعه شناسی ایران، با محور اشتغال و کارآفرینی زنان و با تاکید بر نقش تعاونی ها، بعدازظهر روز دوشنبه 8 شهریور 1395 درسالن اجتماعات انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد.

در این نشست دکتر فریده حمیدی (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و نماینده گروه موسسین سمن زنان کارآفرین توانمند) بعنوان یکی از موسسین سمن زنان کارافرین تابان، محمدعلی طالبی (جامعه‌شناس و عضوهیئت علمی دانشگاه پیام نور) و همچنین مینا رامه، به عنوان یکی از زنان کارافرین موفق در زمینه تعاونی ها و تشکل های مردم نهاد از گرمسار سمنان حضور داشتند که هریک از جنبه ای متفاوت به مسئله اشتغال زایی برای زنان و نقش تعاونی ها در این فرایند، شیوه راه اندازی تعاونی ها و اهمیت تفکر در شکل گیری حرکت های موفق جمعی و مردمی خصوصا درمیان گروه های زنان پرداختند. دکتر فریده حمیدی، با موضوع نقش تعاونی‌ها در کارافرینی زنان و محمدعلی طالبی به تحلیل اجتماعی این فرآیند و همچنین نحوه راه اندازی این نوع تشکل ها و تعاونی ها سخنرانی کردند. مینا رامه، مدیرعامل تعاونی روستایی زنان رامه در استان سمنان گرمسار و آرادان، به صورت مفصل به آنچه در مسیر کارآفرینی و راه اندازی تعاونی ها همراه با 50 نفر از زنان روستای خود بر آنها گذشته بود و تجارب زیسته این زنان که امروز موفق و شناخته شده در سطح جهانی هستند را توضیح داد. این گروه از زنان، در واقع با پتانسیل منطقه خودشان و بدون هیچ کمکی و با تاکید بر آنچه به صورت تاریخی محصول موفق این منطقه بوده، یعنی عسل، به درامدزایی و سپس گرفتن وام و ایجاد تعاونی در زمینه محصول عسل، خشکبار وپرورش زنبور عسل پرداخته اند.

لازم به ذکر است که از دستاوردهای مهم این نشست هم اندیشی، تشکیل فوری اولین جلسه کمیته اشتغال و کارآفرینی زنان این حلقه مطالعاتی در تاریخ 16 شهریور ماه در دفتر انجمن اجمعه شناسی ایران و با حضور برخی نمایندگان و برخی اعضای انجمن‌های علمی و سمن‌های کارآفرینی و توانمندسازی زنان آسیب دیده بود.

دکترفریده حمیدی: فرد کارافرین دارای حس استقلال است فرضیه ساز و ریسک پذیر میباشد

در ابتدای جلسه، دکترفریده حمیدی بحث خود را آغاز کرد و گفت: وضعیت اشتغال برای مردان (در سال ۸۸ در ازای هر ۱۰۰ زن ۴۷۳ مرد شاغل و در سال ۹۲ در ازای ۱۰۰ زن ۵۸۹ مرد شاغل ) رو به رشد بوده اما برای زنان تغییری نکرده است. همکاری صنعت و دانشگاه و میزان سرمایه گذاری افراد در ایران پایین بوده است و راهکار برون رفت از این مشکلات رسیدگی به وضعیت بخش تعاونی که قابلیت کارآفرینی دارند می‌باشد. برای توسعه پویا نیازمند مشارکت مردم علی الخصوص زنان است و به علت نقش موثر زنان در خانواده کارکرد آنها در بخش تعاونی سبب ارتقا سطح خانواده و در نتیجه موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی میشود. تعاونی و کارآفرینی زنان در روستا برخلاف اشتغال زنان علی الخصوص افراد تحصیل کرده رو به رشد بوده اما ساختار تعاونی به روز نیست و چاره این تغییر را باید در کارآفرینی شدن تعاونی ها جست. فرد کارآفرین بایستی خلاق بوده و دارای ایده باشد و با استفاده از منابع در دسترس ایده را تحقق ببخشد. فرد کارافرین دارای حس استقلال فرضیه ساز و ریسک پذیر است. توسعه کارآفرینی در تعاون با این ویژگی ها ایجاد میشود و با لحاظ کردن این ویژگی ها میتوان پیشرفت کرد و نتایجی همچون کاربری صنعتی و تجاری و توزیع جغرافیایی بازار و تعدیل قیمت محصول و ارایه خدمات بهینه به دنبال دارد.

محمدعلی طالبی: در شهرهایی که کوچکتر و محدودتر هستند متاسفانه حتی تعاونی های زنان را هم مردان اداره می کنند

کارآفرینی زنان1محمدعلی طالبی ضمن توضیح روال تاسیس تعاونی ها به عنوان راهی برای کارآفرینی زنان و برون رفت از مشکلاتی که شاید در جامعه به دللی مسائل خاص اقتصادی شکل گرفته اند، بیان داشت: " سهم زنان دربخش تعاونی کشور ۱۰هزار تعاونی بوده و بنا به گزارش وزارت تعاون در سال گذشته ۱۷۱۶ تعاونی که بیشترین آن تعاونی خدمات و کمترین سهم تعاونی اعتباری به علت ریسک پذیری است وجود دارد. تا زمانی که مشارکت اقتصادی زنان ضعیف بوده نمیتوان مشارکت اجتماعی از آنان انتظار داشت با توجه به اینکه سهم زنان در بخش دولتی اندک است لذا پویایی اقتصادی را در بخش خصوصی و تعاون بایستی ایجاد کرد. بخش خصوصی نیازمند سرمایه گذاری میباشد اما بخش تعاون با یک ایده خوب نیز قابلیت اجرایی دارد و از طرفی در مقابل می تواند راهی باشد برای کم شدن آسیب های اجتماعی و پویایی و افزایش امید اجتماعی به خصوص میان زنان. در شهرهایی که کوچکتر و محدودتر هستند متاسفانه حتی تعاونی های زنان را هم مردان اداره می کنند. فرضا همسر و پدر یک زن مدیرعامل تعاونی می شود و این نشان می دهد در زیمنه افزایش خودباوری و اعتماد به توان زنان نتوانسته ایم چندان موفق عمل کنیم. به ویژه در شهرهای کوچک و حاشیه نشین ها".

مینا رامه: ما تلاش کردیم از ظرفیت های سنتی روستای خود آغاز کنیم. در سال اول به قدری کار رونق گرفت که هریک از زنان عضو تشکل ما، از پس هزینه خانواده بر می آمد و دستشان کاملا در جیب خودشان بود

مینا رامه، درباره تجارب خود گفت: شروع فعالیت از سال ۱۳۷۸ با آغاز پروژه هبله رود بین ایران و سازمان ملل متحد که یکی از اهداف آن در رابطه با جلوگیری از تخریب محیط زیست و کمک به منابع طبیعی و محیط زیست بوده، است به علت سختی زندگی در تهران تصمیم به بازگشت به روستای خود گرفته تا در آنجا فعالیتی را کنار فرزندان خویش آغاز کنم در ابتدا با برگزاری جلسه به همراه پنجاه خانم به بررسی مسئله جلوگیری تخلیه جوانان و معیشت پایدار در روستا پرداخته و با توجه به سختی کار زنان در روستا و بافت سنتی روستا با مشکلات زیادی روبه رو شده اما در نهایت در زمینه زنبورداری با کمک کارشناسان منابع طبیعی و دفتر هبله رود و با سرمایه هر زن، به مقدار نفری پنجاه هزار تومان کار را شروع کرد. در سال اول به قدری کار رونق گرفت که هریک از این زنان عضو، از پس هزینه خانواده برآمده و پول خوبی به دستشان آمد. سال دوم طرح مدیریت مرتع را با هدف کشت گیاهی (که درمنطقه ما منحصر بفرد بوده) به دفتر عمران سازمان ملل فرستاده و این طرح پذیرفته شد و دو هزار هکتار زمین برای کشت این گیاه اختصاص داده شد. در سال ۱۳۹۰ تعاونی روستا را به ثبت رسانده و پروژه‌های دیگری با سازمان ملل انجام شده است. زمینه زنبورداری را نیز رونق داده و دو نمونه از عسل ما در سال گذشته در کشور برتر شد، هم اکنون نیز یازده عضو فعال و ۳۳پشتیبان و واحد اعتباری در تعاون داریم که با دادن وام به روستاییان آنان را به کار در روستا تشویق میکنیم. تعاونی‌های دیگری نیز در روستاهای مختلف ایجاد کردیم و با سفر به شهرهای مختلف سعی کردیم اهالی را به ایجاد تعاونی و کار گروهی تشویق کنیم.

دستاورد این نشست

درپایان این نشست هم اندیشی، با اعلام آمادگی گروهی از افراد فعال و علاقمند این حوزه، پیشنهاد تشکیل کمیته ای ذیل حلقه مطالعات زنان انجمن جامعه شناسی ایران با رویکرد اجتماعی، و با همراهی سمن‌های مردم نهاد زنان داده شد، تا به پیوستن به یکدیگر و هم افزایی و هم اندیشی، به صورت جدی به بررسی، تحلیل و آسیب شناسی در این حوزه پرداخته شود و با برنامه ریزی، گامی در مسیر افزایش خودباوری زنان، توان و مهارت آنها با رویکرد به مسئله اشتغال زنان به عنوان امری اجتماعی که به نظر می رسد این روزها به صورت معضل درآمده بردارند. اولین جلسه کمیته اشتغال و کارآفرینی زنان این حلقه مطالعاتی نیز، پس از این نشست در تاریخ 16 شهریور ماه در دفتر انجمن جامعه‌شناسی ایران با حضور برخی نمایندگان و مدیرعاملین انجمن‌ها و سمن‌های کارآفرینی و توانمندسازی زنان آسیب دیده، تشکیل شد و قرار بر ادامه همکاری‌ها با هدف تبیین ضرورت اشتغال زنان و پیش بینی راه‌های اجرایی افزایش توانمندی آنها گذاشته شد که به نظر می‌رسد با توجه به مسئله مهم بیکاری زنان و مسئله فقر زنانه از حوزه‌های مهم و قابل توجه و تمرکز بیشتر باشد.