نشست دفتر دانشگاهی لرستان انجمن جامعه شناسی ایران با عنوان «سرقت از منازل: علل اجتماعی و راهکارها» روز یکشنبه ده مرداد 1395 و با حضور دکتر فرهاد طهماسبی، دکتر حسن اسماعیل زاده و امین روشن پور برگزار شد.

عضو شورای پژوهشی نیروی انتظامی استان با بیان اینکه تعداد زنان سارق از منازل در حال افزایش است؛ خاطرنشان کرد: سرقت های گروهی از منازل در حال افزایش بوده و هم چنین سارقان حرفه ای از منازل کمتر مرتکب قتل می شوند.

عضو شورای تحقیقات اموزش و پرورش لرستان در نشست تحصصی کارگروه آسیب ها و مسائل اجتماعی دفتر دانشگاهی انجمن جامعه شناسی لرستان که با مشارکت نیروی انتظامی استان در دفتر معاونت اجتماعی این اداره برگزار شد؛ سرقت را یکی از جرایم اقتصادی و از متداول ترین آسیب های اجتماعی دانست و گفت: سبب شناسی به عنوان حلقه ای مفقوده در بررسی آسیب های اجتماعی است و در این زمینه باید بر نظریات علمی، برای تبدیل مشکلات به مسائل اجتماعی و هم چنین تبدیل داده های آماری به داده های مفهومی تاکید کرد.

حسن اسماعیل زاده به نتایج پژوهش های علمی موجود در زمینه سرقت از منازل اشاره و افزود: اکثر سارقین از منازل در سنین 15 تا 30 سال قرار دارند.

عضو شورای پژوهشی نیروی انتظامی استان با بیان اینکه تعداد زنان سارق از منازل در حال افزایش است؛ خاطرنشان کرد: سرقت های گروهی از منازل در حال افزایش بوده و هم چنین سارقان حرفه ای از منازل کمتر مرتکب قتل می شوند.

سرقت از منازل بیشتر یک پدیده شهری است

این جامعه شناس لرستانی با تأکید بر اینکه سرقت از منازل بیشتر یک پدیده شهری است؛ بیان داشت: سرقت از منازل با توجه به تغییر فصول، مناطق و زمان تغییر می کند.

از نظر وی با توجه به چند بعدی بودن پدیده های اجتماعی و چند متغیره بودن آن ها، برای جلوگیری از تقلیل گرایی باید آن ها را از منظر علوم مختلف مورد مطالعه و بررسی قرار داد.

عضو شورای تحقیقات اموزش و پرورش لرستان در قسمت دیگری از سخنانش به عوامل زمینه ساز سرقت در از منازل اشاره و تصریح کرد: عواملی از قبیل حاشیه نشینی، اعتیاد، فقر، فاصله طبقاتی و به تبع آن نمایش ثروت و ناکامی اقتصادی، بیکاری، هم نشینی با بزهکاران و منحرفین، از هم گسیختگی خانواده، بی سرپرستی، بد سرپرستی، نوع برخورد با سارقین، پایین بودن سطح آگاهی در افزایش سرقت از منازل تأثیر دارد.

اسماعیل زاده، تحلیل محتوایی پرونده های سارقین از منازل توسط پژوهشگران و با کمک کارشناسان برای علت یابی و دست یابی به انگیزه های سرقت را از جمله راهکارها برای جلوگیری از کاهش این آسیب اجتماعی دانست و بیان داشت: متناسب با تغییر شرایط فیزیکی، اجتماعی و تکنولوژیکی دوره های آموزشی کوتاه مدت برای کارکنان نیروی انتظامی در نظر گرفته شود.

این جامعه شناس لرستانی با بیان اینکه ارتباط با مراکز پژوهشی، نهادهای مدنی و محققان از دیگر راهکارها برای کاهش سرقت است؛ اظهار کرد: انجام فرا تحلیل جهت برنامه ریزی های مناسب و سیاست گذاری، همکاری با شهرداری، مسکن و شهر سازی در زمینه ساخت و ساز منازل، همکاری با آموزش و پرورش و صدا و سیما در راستای آموزش و آگاهی بخشی، نظارت بیشتر بر اماکن عمومی مثل پارک ها، قهوه خانه ها، به روز شدن قوانین و نظارت بر بازار و اماکنی که در آنجا مال خری صورت می پذیرد؛ نیز در کاهش سرقت از منازل تأثیر دارد.

توجه به حاشیه شهرها در کاهش ارتکاب جرم مؤثر است

عضو شوراي مديريت دفتر دانشگاهي لرستان نیز با بیان اینکه نتایج تحقیق انجام شده نشان می دهد که اعتیاد، نوع دوستان، پایگاه اجتماعی اقتصادی خانواده، برخی ویژگیهای فردی، نحوه گذاری اوقات فراغت و بدآموزیهای رسانه ای نقش قابل توجهی در بروز پدیده سرقت نزد سارقان دارند؛ تصریح کرد: این نتایج با تحقیقات پیشین انجام شده و دیدگاه های نظری مطرح شده از سوی برخی جامعه شناسان نظیر ساترلند، دورکیم، مرتن و کوهن تطابق دارد.

فرهاد طهماسبیان، ارتباط با گروه دوستان (نظریه ساترلند و کوهن)، اعتیاد، نحوه ی گذران اوقات فراغت (نظریه آنومی، دورکیم)، پایگاه اجتماعی اقتصادی خانواده (نظریه مرتن) و بدآموزی های رسانه ای (نظریه ساترلند)را از تطابق نتایج حاصله از تحقیق با برخی نظریه های مطرح شده در این پژوهش دانست و اظهار کرد: سرقت و میزان آن یک پدیده چند وجهی است که مجموعه ای از عوامل شامل عوامل فردی و روانی و عوامل اجتماعی و اقتصادی بر آن تأثیر گذارند.

این جامعه شناس لرستانی با تأکید بر اینکه نکته برجسته این پژوهش نقش اعتیاد سارقان و اعضای خانواده آنان در ارتکاب به سرقت توسط سارقان دارد؛ بیان داشت: کمبود نیرو در کلانتری، بومی بودن نیروها، ضعف امنیت شغلی به دلیل برخورد با متخلفین، کمبود خودرو، موتور سیکلت و امکانات اولیه مناسب برای مقابله با جرائم از نقاط ضعف می باشد.

وی همچنین، ارتباط بعضی از نیروها با مجرم و شکست اطلاعاتی در انجام ماموریت ها را از دیگر عوامل تضعیف کننده دانست و گفت:اطلاع رسانی به مجرمین قبل از انجام ماموریت ها، عدم حمایت مادی از مامورین وکاهش انگیزه برخورد با مجرمین به خاطر مشکلات اقتصادی نیز در این عوامل نقش دارند.

ارائه پیشنهادات و راهکارها

عضو شوراي مديريت دفتر دانشگاهي لرستان توجه به مسئولان انتظامی در انجام اقدامات علمی و پژوهشی به صورت میدانی برای ارائه راهکارهای موثر و پیشگیرانه، وجود نیروهای جوان و کارآزموده در کلانتری ها و هماهنگی و همدلی بین کلانتری و پلیس آگاهی را از عوامل تقویت کننده معرفی مو افزود: وجود فرمانده کاردان و با سابقه در شهرستان، استفاده از معتمدین و خیرین در برخورد با سارقین، توجیه و فعال نمودن نگهبانان اماکن و محله ها، وجود نگهبان در بازارها و مراکز تجاری از دیگر عوامل تقویت کننده هستند.

این جامعه شناس لرستانی، برخورداری از شبکه انسانی و نیز مطبوعات محلی به عنوان ابزارهای تاثیرگذار در جهت پیشگیری از سرقت، وجود بسیج مردمی به عنوان یک بازوی توامند در جهت مبارزه با سرقت، وجود ائمه جمعه و جماعات در جهت ارشاد و راهنمایی خانواده ها در مجالس مختلف و تریبون های نمازجمعه، همسو بودن مردم و مسئولین و نیروی انتظامی در جهت رفع معضلات اجتماعی و همچجنین برخورد با سارقین و حمایت و پشتیبانی نماینده محترم ولی فقیه از اقدامات پلیس را فرصت های پیش رو معرفی کرد.

وی هماهنگی با بخش های عمومی فعال در خصوص پیشگری و مقابله از جرم سرقت را از جمله پیشنهادات اجتماعی دانست و خاطرنشان کرد: ساماندهی و کنترل معتادان ولگرد و افراد بی بضاعت و بی سرپرست، ساماندهی اماکن قدیمی در برخی از محله های شهر، اجرای مددکاری اجتماعی مناسب سارقین پس از رهای از زندان و ندامتگاه ها و ساماندهی مساغل کاذب و آموزش مهارت های حرفه های زودبازده نیز از جمله این پیشنهادات است.

عضو شوراي مديريت دفتر دانشگاهي لرستان با بیان اینکه فعال نمودن رسانه های جمعی و گروهی، ساماندهی و مدیریت مناسب پارکها و تفرجگاهها با مشورت انتظامی، آموزش افراد مراجعه کننده برای اخذ گواهینامه در خصوص نگهداری از موتورسیکلت و ملزم کردن راکبین موتورسیکلت به استفاده از ابزار ایمنی از جمله پیشنهادات فرهنگی طرح است.

طهماسبیان، افزایش همکاری با نیروهای بسیج و پایگاه های مقاومت بسیج و استفاده از توامندی های آنان در راستای پراکندگی گشتها در سطح محله ها و بالا بردن ضریب امنیتی درسطح حوزه استحفاظی مخصوص روستاها و نصب دوربین مدار بسته در مراکز تجاری و تفریحی شهر و ایجاد روشنایی بیشتر در سطح خیابان ها، معابر و پارک ها را نیز از پیشنهادات امنیتی و انتظامی دانست.

این جامعه شناس لرستانی، اظهار کرد: شناخت نیازهای زیست شناختی که نیازهای اساسی، فطری و نیازهای ناآموخته نیز نامیده می شود؛ یک اصل است و زندگی بدون ارضای نیازها، دشوار، مسئله ساز و غیرممکن است.

وی بیان داشت: توجه مشکلات عاطفی و روانی افرادی که در معرض ارتکاب جرم هستند تا حد زیادی از ارتکاب جرم آنان کاسته و هم چنین توجه به مشکلات آموزشی ساکنان مناطق فقیرنشین و حاشیه نشین شهرها نیز عامل مهمی در کاهش ارتکاب جرم به شمار می رود.

لرستان، نتوانسته به جایگاه قابل قبولی در توسعه برسد

کارشناس ارشد جامعه شناسی نیز در این نشست اظهار داشت: جامعه لرستان دیر زمانی است دغدغه توسعه و پیشرفت و عدالت را دارد و در طی سال های اخیر متاسفانه شاهد این هستیم که استان هایی از جمله استان لرستان علی رغم توانایی ها و پتانسیل های لازم هنوز نتوانسته است به جایگاه قابل قبولی در بحث توسعه برسد.

امین روشن پور با بیان اینکه عواملی از جمله عدم توجه حکومت و حاکمیت مرکزی نسبت به این استان، نبود فرهنگ مطالبه گری در بین مردم، عدم اجماع بین نخبگان فکری و ابزاری در سطح استان، تقدم منافع فردی، باندی و گروهی بر منافع جمعی مردم در سطح مسولین ارشد استان و نبود بخش سرمایه گذاری خصوصی قوی از جمله دلایل مهم توسعه نیافتگی در لرستان می باشد؛ بیان داشت: مجموعه ای از این عوامل باعث شده در بحث آسیب های اجتماعی در استان از وضعیت خوب و مطلوبی برخوردار نبوده و امروزه با سونامی از آسیب های اجتماعی در استان روبه رو هستیم.

عضو انجمن جامعه شناسی لرستان با تأکید بر اینکه نرخ بالای خودکشی در سطح استان، افزایش میزان شیوع مصرف مواد مخدر صنعتی در بین جوانان و نوجوانان، تراکم جمعیت کیفری نزدیک به 5هزار زندانی، معضل کودکان کار در سطح استان، معضل تکدی گری در سطح استان، معضل بیکاری عظیم فارغ التحصیلان این استان از جمله مهمترین مسائل اجتماعی مطرح در استان می باشد؛ تصریح کرد: احتیاج به یک اراده ای جمعی در بین مردم و به خصوص مسولین برای اقدام و رسیدگی به این وضعیت اورژانسی می باشد.

سرقت از منزل، یکی از از شدیدترین جرایم

وی خاطرنشان کرد: سرقت به خصوص سرقت از منزل را می توان یکی از شدیدترین جرایم تلقی کرد؛ زیرا علاوه بر اینکه یکی از شایع ترین رفتارهای مجرمانه است، نوعی تجاوز به عنف بوده که به احساس امنیت عمومی، آرامش ذهنی و سلامت افراد نیز آسیب می رساند.

عضو انجمن جامعه شناسی لرستان تصریح کرد: آمار سرقت منزل و اماكن خصوصي باعث نگرانی شهروندان وافکار عمومی در سطح جامعه است؛ به طوری که طی 4 سال گذشته آمار سرقت از منزل حالت فراز و نشیب داشته و درمجموع طی این چهار سال 9170 فقره سرقت از منزل در سطح استان گزارش شده که این امر نشان دهنده این است که سرقت از منزل به عنوان یکی از مسائل اجتماعی در بین شهروندان مطرح شده که احتیاج به بررسی علمی و کارشناسی شده دارد.

روشن پور اظهار کرد: عوامل بسیاری در بحث از سرقت از منزل دخیل هستند. طبق تحقیقی که برای معاونت اجتماعی نیروی انتظامی در سال 95 با روش کیفی و با جامعه آماری مطلعین کلیدی(روسای کلانتری ها در سطح استان) در این زمینه توسط محقق(امین روشن پور) صورت گرفته نشان دهنده این است که به ترتیب اولویت: عوامل اجتماعی، انتظامی و امنیتی،عوامل اقتصادی و عوامل فرهنگی و روان شناسی در بروز این مسئله نقش دارند.

کارشناس ارشد جامعه شناسی خاطرنشان کرد: در خصوص راهکارهای پیشگیری از سرقت از منزل، می توان به 4دسته راهکار زیر اشاره کرد:

1- راهکارهای پیشگیری وضعی: این راهکارها شامل مجموعه اقداماتی می باشد که در ارتباط با بالابردن ضریب ایمنی مجتمع های مسکونی و منازل مسکونی انجام می شود.

استفاده از نگهبان یا سرایدار برای مجتمع های مسکونی،بالابردن ضریب امنیتی ساختمان ها،استفاده از دوربین های مدار بسته، افزایش روشنایی کوچه، استفاده از نگهبان محله، عدم نگهداری اشیا گران قیمت و پول در منزل از جمله مهم ترین این راهکارها محسوب می شوند.

2- راهکارهای اجرایی و قانونی: این راهکارها شامل راهکارهای مرتبط با قوانین و اجرای آن می باشد. در میان راهکارهای برخورد قاطع قوه قضایه با مجرمان از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. راهکارهای همچون افزایش تعداد نیروی انتظامی، برخورد قاطع قوه قضایه با سارقین، کنترل سارقین آزا د شده، اجرای صحیح قانون کیفری ،کنترل مال خران و مواد فروشان از جمله راهکارهای دیگر در این زمینه محسوب می شوند.

3- راهکارهای اجتماعی- فرهنگی: این راهکارها شامل راهکارهای می باشد که به صورت غیر مستقیم بر پیشگیری از سرقت موثر می باشند. به عبارتی این راهکارها از طریق تاثیراتی که بر افراد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان دارند می توانند باعث پیشگیری سرقت گردند. در میان این گروه پیشگیری از اعتیاد از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

می توان گفت یکی از علل موثر سرقت از منزل اعتیاد افراد می باشد که پیشگیری از آن باعث کاهش و پیشگیری سرقت می گردد. آموزش مهارت های زندگی به کودکان و نوجوانان، آموزش اعتقادی و پرورشی باورهای مذهبی در افراد، کنترل و مراقبت والدین در مورد دوستان ناباب، فراهم آوردن زمینه سالم پرورش شخصیت کودکان و نوجوانان به وسیله معلمان، ایجاد محیط های مناسب ورزشی، گسترش امكانات فرهنگي، آموزشي، تفريحي و هنري در محلات فقير نشين با هدف كاهش آمار بزهكاري اين مناطق، گسترش آموزش فني و حرفه اي با توجه به اينكه فقدان تخصص يك عامل گرايش به جرم است.

4-راهکارهای اقتصادی: این راهکارها نیز شامل راهکارهایی می باشد که به صورت غیر مستقیم بر پیشگیری از سرقت موثر می باشند. در میان این راهکارها ایجاد فرصت های شغلی برای جوانان و کاهش بیکاری از اولویت برخوردار می باشد.

اهمیت دادن به توسعه روستاها، بالابردن سطع اشتغال، ایجاد فرصت های شغلی جدید و کاهش بیکاری، رفع مشکلات اقتصادی از جمله تورم، حمایت از خانواده ها و اطفال بی سرپرست، ایجاد فضای مناسب برای اشتغال زندانیان آزادشده را نیز می توان نام برد.

منبع:آسوبان

• < قبلی
• بعدی >