کتاب: جعبه جادویی بخش خصوصی؛ جامعه‌­شناسی سریال­‌سازی شبکه نمایش خانگی

• نویسنده: نازنین بهرامی
• ناشر: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
• سال نشر: 1399

این کتاب به بررسی چرایی و چگونگی شکل‌گیری پدیدة سریال‌سازی شبکۀ نمایش خانگی، ماهیت و کارکرد آن در حوزۀ فرهنگ و هنر جامعۀ معاصر ایران می‌پردازد و تلاش می‌کند از خلال تحلیل این پدیده به شناختی از روند کنونی تولید محصولات فرهنگی فراگیر در سطح ملی و خط‌مشی فکری حاکم بر آن دست یابد.

به استناد این پژوهش، رویکرد اقتصاد سیاسی بازار آزاد در حوزة تولید محصولات فرهنگی و هنری در ایران مستولی شده بنابراین پژوهشگر تلاش می‌کند با بهره‌گیری از نظریۀ انتقادی «صنعت فرهنگ» مکتب فرانکفورت، ضمن تحلیل این رویکرد و نقد پیامدهای آن؛ ازجمله کالایی‌شدن فرهنگ، تجاری‌سازی مدیوم‌های هنری، خصوصی‌سازی تولید محصولات فرهنگی، ازبین‌رفتن معیارهای زیبایی‌شناختی در تولید آثار هنری و تأثیر این فرآیند بر ذهنیت و زیست اجتماعی‌، نمایی از منطق کنونی صورت‌بندی جامعه امروز را آشکار کند.

این پژوهش مدعی است رویکرد غالب در تولید محصولات فرهنگی و هنری جامعۀ امروز ایران پیروی از منطق تولید محصولات درون صنعت فرهنگ است؛ کالایی‌سازی بی‌وقفه و فراگیر همۀ مدیوم‌های هنری و فرهنگی.

در این مطالعه تلاش شده ابتدا از طریق روش نقد درونی، گرایش و تمایل درون ماندگار مدیوم و فرم سریال‌سازی شبکۀ نمایش خانگی روشن شود و سپس مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی دو سریال «شهرزاد» و «عاشقانه» مقولات و انگاره‌های اجتماعی و فرهنگی آن‌ها آشکار شود.

نتایج و یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که این مدیوم بر اساس گرایش درونی خود به کالایی‌سازی و کسب سود از تولیدات فرهنگی و هنری، تمام داعیه‌های اولیۀ خود را نقض می‌کند. نویسنده در پایان، این نتایج را بیانگر تسلط رویکردی غالب در تولید محصولات فرهنگی و هنری جامعۀ امروز ایران می‌داند که از منطق تولید محصولات درون صنعت فرهنگ پیروی می‌کند؛ کالایی‌سازی بی‌وقفه و فراگیر همة مدیوم‌های هنری و فرهنگی.

• < قبلی
• بعدی >