یادداشت روز

تازه‌ها

اعتراضات

 

گزارش نشست‌ها

 سید محمود نجاتی حسینی (خراسانی)

دکتر غلامعباس توسلی استاد بازنشسته جامعه شناسی دانشگاه تهران- دانشکده علوم اجتماعی 
زاده ۱۳۱۴ خراسان و درگذشته ۱۳۹۹ تهران 
مرحوم غلامعباس توسلی از زمره اعضای هیات علمی علوم اجتماعی بودند که پس از انقلاب سهم و‌ تلاش زیادی برای تثبیت و‌ حفظ شان دانشگاهی علوم اجتماعی به عنوان یک رشته دانشگاهی داشتند.
تلاش ایشان هم چنین معطوف به نهادسازی بروکراتیک و اکادمیک برای تداوم ساختاری علوم اجتماعی در ایران بود و لذا تاسیس انجمن جامعه شناسی ایران در دهه ۱۳۷۰ شمسی و ریاست اولین دوره آن و‌هم چنین راه اندازی دوره دکترای جامعه شناسی در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد در سازمان مرکزی دانشگاه در منطقه پونک تهران و مدیریت چندین دوره گروه جامعه شناسی در ان واحد از جمله این تلاش‌ها است.
مرحوم غلامعباس توسلی هم چنین در افزایش کمی تزهای دکترای جامعه شناسی در مقام استاد راهنما و تعداد دانش آمو‌ختگان دکترای جامعه شناسی دانشگاه آزاد و تقویت کمی هیات علمی جامعه‌شناسی این دانشگاه سهم زیاد و‌موثری داشتند.
آن مرحوم‌ تقریباً اولین متن تالیف - ترجمه نظریه های جامعه شناسی را هم تقبل نمودند. درگیری در فعالیت های سیاسی به عنوان عضو ‌نهضت ازادی و هم چنین گرفتار شدن در اشتغالات اجرایی اداری و توجه صرف ایشان به تقویت و ‌توسعه شکلی و‌ فرمی و کمی رشته علوم اجتماعی و ‌جامعه شناسی در ایران متاسفانه مانع از این شد که ایشان بتوانند در تقویت و ‌توسعه کیفی رشته و دانش جامعه شناسی و ارتقای کیفی تزهای دکترای جامعه شناسی و تربیت کیفی دانش آموختگان دکترای جامعه شناسی و همچنین حفظ سنت حسنه استاد - شاگردی سهم‌ بایسته و شایسته ای داشته باشند.  
از این حیث متاسفانه متون ترجمه ای - تالیفی - اقتباسی هم‌ که با نام ایشان نیز منتشر شده مشمول این قاعده شده است به طوری که‌ کتاب های منتسب به ایشان نمی تواند میراث شایسته ای برای تقریباً پنجاه سال حضور ان مرحوم در دانشگاه های تهران و دولتی و آزاد باشد.
با همه این ها به سهم خودم منطقاً و‌اخلاقاً لازم است ادای احترام کنم به حق معلمی ایشان - زمانی که‌ به عنوان دانش اموخته دوره فوق لیسانس دانشگاه تهران در سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۳ از کلاس های نظریه های جامعه شناسی و تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام ایشان بهره مند شدم و ایشان در کنار مرحوم منوچهر صبوری کاشانی مشترکاً استاد مشاور تز فوق لیسانس من در حوزه جامعه شناسی تاریخی علم و تکنولوژی ایران بودند که راهنمایی آن نیز بر عهده جناب دکتر محمد توکل بود‌.
هم چنین آن مرحوم استاد راهنمای تز دکترای جامعه شناسی سیاسی من در دانشگاه آزاد علوم و ‌تحقیقات طی سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۳ بودند که مشاوره آن نیز مشترکاً برعهده جناب دکتر حسین بشیریه و دکتر حسن سرایی بود.
حضور در کلاس های نظریه های جامعه شناسی و جامعه شناسی تاریخی مرحوم دکتر توسلی در معیت دوست فاضل فرهیخته هم‌کلاسی ام حسن محدثی گیلوایی نیز حاصل آشنایی بیشتر با خلق و‌خو و‌روش تدریس و بحث علمی با ان مرحوم‌ است.
بیاد دارم من و محدثی در دوره دکترای جامعه شناسی گفتگوهای انتقادی علمی زیادی با آن مرحوم در خصوص ارتقای کیفیت کلاس های درسی دکترا و تدریس دروس تخصصی گروه جامعه شناسی و‌حتی نوشته‌های منتشره آن مرحوم داشتیم (خصوصاً محدثی که روح انتقادی رادیکال نسبت به این نوع مسائل را بیشتر از من داشت و هنوز هم آن را حفظ نموده است) که البته ایشان با خلق مهربانی که به عنوان مقام استاد داشتند با آن بحث ها مواجه می شدند هر چند ظاهراً و عملاً نیز آن بحث های انتقادی ما به عنوان دانشجویان ایشان تاثیری هم در تغییر رویه گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد و ‌کیفیت کلاس ها و‌تزهای دکترای جامعه شناسی و نوشته های مرحوم دکتر توسلی نداشت!.
مرحوم دکتر توسلی در یک دهه اخیر به لحاظ رفتارهای غیر اکادمیک که‌ از سوی دانشگاه های تهران و ‌ازاد و حتی انجمن جامعه شناسی ایران در دوره هایی خاص در حق ایشان روا شد و تقریباً هم زمان با بازنشستگی اجباری از دانشگاه های تهران و ‌علوم و تحقیقات و مصادف شدن با بیماری طولانی ایشان گردید، متاسفانه حضور کم تری هم در محافل اکادمیک‌ و علمی داشتند.
شخصاً آخرین بار در خرداد ماه سال ۱۳۹۸ در دوره برگزاری انتخابات انجمن جامعه شناسی ایران فرصتی بسیار کوتاه برای تجدید دیدار با ایشان و ادای حق معلمی ایشان دست داده شد .
خداوند آن معلم مرحوم و‌ همه ما را بیامرزاد 

         ۲۵ مهر ماه ۱۳۹۹ 

استقلال دانشگاه و ازادی آکادمیک

چند رسانه ای

مجله جامعه شناسی

مجله مطالعات

پیوندها

حمایت از انجمن و حامیان مالی (2)

عضویت در انجمن جامعه شناسی ایران1402

حامی باش