انجمن جامعهشناسی ایران وارد چهارمین دهه فعالیت خود شده است. اعضاء انجمن در طول سه دهه فعالیت خود همواره در جهت تولید، تعمیق و نشر مرزهای دانش اجتماعی بین گروهها و اقشار مختلف جامعه تلاشی مستمر داشتهاند. حال در آغاز دهه چهارم فعالیت انجمن و بر مبنای اساسنامه و اهداف تاسیس این نهاد علمی دو پرسش مهم پیش رو قرار دارد: اول اینکه ارزیابی اعضای انجمن از سه دهه فعالیت گذشته چگونه است؟ دوم آن که با توجه به تجربه گذشته در دهه پیش رو فعالیتهای انجمن بایستی در چه مسیری قرار گیرد؟
چنین پرسشهایی نیازمند گفتگوی جمعی بین جامعهشناسان است و خود می تواند موضوع نشستها، نوشتهها و گفتگوهای متفاوت باشد. انجمن جامعهشناسی بر آن شده است که با نظرخواهی از اجتماع علمی جامعهشناسان باب چنین گفتگویی را بگشاید تا بعدها در قالبهای علمی مناسب این نوع مباحث گسترش یابد.
دراین راستا، در آستانه برگزاری پنجمین همایش کنکاشهای مفهومی و نظری درباره جامعه ایران و مجمع عمومی برای انتخاب هیات مدیره دوره یازدهم انجمن جامعهشناسی ایران، از همه جامعهشناسان و متخصصان علوم اجتماعی که به اعتلا و نشر این دانش علاقه دارند و فعالیتهای انجمن را دنبال میکنند، دعوت شد تا نظرات شان را در باره پرسشهای زیر به انجمن ارسال نمایند.
پاسخهای دکتر اصغر پور را در ادامه میخوانید.
۱. چه تحلیلی از روند فعالیت انجمن جامعهشناسی از سال ۱۳۷۰ تا کنون دارید؟
به نظر میرسد انجمن جامعه شناسی ایران در طول این سه دهه توانسته است به طور نسبی در ایجاد هویت صنفی و حرفه ای فعالان حوزه جامعه شناسی موفق باشند. البته فعالیت های این انجمن عموماً محدود به تهران بوده است و فعالیت ویژهای در شهرستان ها انجام نشده است. اما همین فعالیت های محدود در تهران هم بازتاب خوبی در کشور داشته است. این انجمن توانسته است محملی برای گفتگو و ترویج دانش جامعه شناختی باشد. همچنین برگزاری کنفرانس های سالانه زمینه گفتگو و دیدار جامعه شناسان سراسر ایران را فراهم کرده است. البته این فعالیت ها فراز و فرود زیادی داشته است. در دورههایی انجمن دچار رکود شده است یا برخی اختلاف های درونی موجب کاهش فعالیت ها شده است.
۲. همانطور که میدانید اساسنامه انجمن، اهداف متعددی برای آن تعیین نموده است. سرفصل اصلی اهداف عبارتند از: توسعه دانش جامعهشناختی، اخلاق علمی، شان جامعهشناختی، هویت صنفی و اجتماع علمی و فعالیت در زمینه مسائل اجتماعی، خدمات علمی به بخش دولتی و خصوصی، همایشها و معرفی آثار سال جامعهشناسی. به نظر شما با توجه به تجربه انجمن در طول سه دهه فعالیت و با عنایت به وضعیت اجتماعی که در آن قرار داریم، چه نوعی از اولویتبندی اهداف را برای دوره آینده انجمن پیشنهاد میکنید؟
به نظر می رسد اولویت اول هویت صنفی باشد. جامعه شناسان و فارغ التحصیلان حوزه جامعه شناسی نیاز دارند به نوعی به رسمیت شناخته شوند و محدوده و مزیتهای حرفه ای آنها مشخص شود.
۳. در حال حاضر، انجمن با چه فرصتها و تهدیداتی مواجه است؟
سیاسی شدن و اختلاف های درونی تهدید اصلی پیش روی انجمن جامعه شناسی است. زیاده روی در فعالیت های سیاسی و مخطوط شدن سیاست و تحلیل های جامعه شناختی می تواند از ریشه انجمن را تهدید کند.
۴. پیشنهاد شما برای نحوه مواجهه انجمن با این فرصتها و تهدیدها چیست؟
در انتخابات، اعضا باید بتوانند کسانی را انتخاب کنند که نگرش جامعه شناختی دارند و دنبال هیاهوی سیاسی نیستند. همچنین ایجاد گفتمان تحلیلی و رویکرد غالب تحلیلی میتواند در این زمینه کمک کند.